“Clustering (Kümeleme Modelleri)”
Bir önceki yazımızda Tableau ile tahminleme “forecasting” nasıl yapılır buna değinmiştik, şimdi ise Tableau’nun kullanıcılara sunduğu bir çok veri analizi özelliklerinden biri olan Clustering özelliğini inceleyeceğiz ve bir use-case üzerinden örnek yaparak anlamaya ve kullanımını pekiştirmeye çalışacağız.
Clustering yani kümeleme bir veri setinde benzer özellikler gösteren verilerin kümelere ayrılmasına denir. Bunu yaparken bir çok farklı method kullanabiliriz ancak Tableau K-Means algoritmasını kullanır. K-Means algoritması bir unsupervised learning yani öncesinde herhangi bir veri verilmeden gözetimsiz öğrenim algoritmasıdır. Basitçe değinecek olursak; Öncelikle K adeti kadar küme sayısı belirlenir. Rastgele K tane merkez noktası seçilir ve her bir veri ile belirlenen bu merkez noktaları arasındaki uzaklık hesaplanarak, veri en yakın merkez noktasına göre bir kümeye atılır. Daha sonra her küme için yeniden bir merkez noktası seçilir ve yeni merkez noktalarına göre kümeleme işlemi yapılır. Bu aşamalar sistem kararlı bir hale gelince tamamlanmış olur ve çıktı verilir.
Peki Tableau ile Clustering işlemini nasıl yaparız, bu aşamaları tek tek uygulamamız mı gerekir ?
Tableau ile verimize uygun şekilde bağlanıp, clustering modeline uygun bir görselleştirme yaptıysak bundan sonrası artık Analytics kısmından Clustering alanını sürükleyip görselimizin üzerine bırakmaktan ibarettir. Sadece sürükleyip bıraktığımızda otomatik olarak verimiz kümelenmiş olarak karşımıza gelecektir.
Clustering işlemine hangi durumlarda ihtiyaç duyarız ?
Clustering yani kümeleme için hayatımızın bir çok alanından farklı örnekler verebiliriz. Satış ve Kar adetleri üzerinden mağazalarımızın performansını inceleyip, 3 mağazamıza ilave yatırım yapmak istiyoruz. Bu durumda kümeleme ve trend analizi yaparak hangi mağazalarımızın daha iyi bir performans sergilediğini ve beklentimizin hangilerinde yüksek olduğunu belirleyebiliriz. Bir diğer örnek olarak, telekom firması olduğumuzu varsayalım ve müşterilerimize uygun kampanyalar yapmak istiyoruz, bu durumda müşterilerimizin sms, telefon görüşmesi, internet kullanımı gibi verilerini baz alarak kümeleme işlemi yapabilir ve her bir kümeye uygun ayrı kampanya düzenleyebiliriz.
Örnek bir çalışma üzerinden, Tableau’da clustering işlemini nasıl yaparız inceleyelim.
Her zamanki gibi Sample-Superstore örnek veri setimize bağlanıyoruz. Öncelikle State verimize çift tıklayarak, eyalet bazında bir harita görselleştirmesi yapalım. Satışı ve kar oranı yüksek olan eyaletleri gruplamak istediğimizi varsayalım. Dolayısıyla Sales ve Profit verilerimizi Marks > Details kısmına sürükleyip bırakalım.
Bu aşamada direkt olarak Analytics kısmında, Cluster seçeneğini sürükleyip haritamızın üzerine bıraktığımızda, kümeleme işlemini yapmış olacağız. Görüleceği üzere eyaletlerimiz iki kümeye ayrılacak ve otomatik olarak farklı renklendirilmiş olarak karşımıza çıkacak.
Bu aşamada Cluster seçeneğini haritamızın üzerine bıraktıktan sonra karşımızda açılan pop-up üzerinde, Automatic yerine bir sayı belirtirsek, o kadar adet küme yapılmış olacaktır, örnek olarak tekrar aynı işlemleri yapalım ve açılan ekranda 4 adet küme istediğimizi belirtelim. Ayrıca yine açılan pop-up üzerinde kümelememizi geliştirmek için farklı bir değişken ekleyelim. Discount değişkenini ilgili ekrana sürükleyip bırakalım. Bu sayede indirim verisinide baz alarak belirttiğimiz adet kadar küme oluşacaktır.
Son olarak daha iyi bir görsel oluşturmak için Marks kısmında Automatic yerine Map seçeneğini seçerek, haritamızı ilgili küme renkleri ile dolduralım.
Şimdi detaylı bir analiz yapabiliriz. Bu aşamada yine Tableau bize yol gösterici bir rol üstleniyor. Marks > Color kısmında otomatik olarak oluşan Clusters verisine sağ tıklayıp Describe Cluster diyoruz. Açılan özet bilgi ekranından çeşitli çıkarımlar yapabiliriz. Yani Cluster 1 grubunda yüksek Kar ve Satış var gibi görünüyor. Cluster 2'de yüksek İskonto, yüksek Satış ve negatif Kâr var. Bu şekilde analizler yapmak, özellikle bir yöneticinin odaklanması gereken durumları hızlı bir şekilde belirlemesine yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak bu ve bunun gibi bir çok analizi veri setleriniz üzerinden yapabilir ve iş birimlerinizi bu çalışmalara göre yönlendirebilirsiniz.
Bu platformda Tableau hakkında Türkçe bir kaynak oluşturmaya çalışacağız, diğer makale ve içeriklerimiz için takipte kalabilirsiniz. Tableau hakkında yayınladığımız çok sayıda video, makale ve diğer içeriklerimize ise Yeni Nesil İş Zekası web sitemizden erişebilirsiniz.
Comentários