top of page

Tableau ile İş Zekası #9

Görsel Kullanım Rehberi #2


Veri ile hikaye anlatımında temel amacımız hedef kitlemizi eğitmek ya da bilgilendirmektir. Bunu yaparken bize yardımcı olan farklı görseller kullanırız. Tableau bize bu görselleri kullanırken temel bir çok grafik çeşidi sunmaktadır ancak aynı zamanda, karmaşık verileri ve analizleri yapabilmemiz için bizlere esneklik tanımaktadır. Bu yazımızda Tableau’nun tanıdığı esneklikleri kullanarak görece daha karmaşık görselleştirmeleri nasıl oluşturabileceğimize ve nerelerde kullanacağımıza değineceğiz.

1- Dual Axis

İlk olarak Tableau’da ‘Dual Axis’ kavramından bahsetmek istiyorum. Dual Axis, çift eksen olarak tanımlayabileceğimiz, farklı ölçeklerdeki iki hesaplamayı tek bir ekranda analiz etmemizi sağlayan bir yöntemdir. Sample-Superstore verimizi kullanarak, Tableau’da kategori kırılımda, satış ve kar oranı verilerinin yıl bazlı değişimini tek bir ekranda göstermek istiyoruz.

Öncelikle Category verimizi ve Order Date verimizi Discrete YEAR olacak şekilde Columns bölümüne, Sales verimiz ile Profit Ratio hesaplanmış alanını ise Rows bölümüne atıyoruz. Profit Ratio eğer sizin veri setinizde yoksa, Analysis > Create Calculated Field seçeneğini izleyerek yeni bir hesaplanmış alan oluşturmanız gerekiyor. Bunun için kullanmanız gereken formül SUM([Profit])/SUM([Sales]) şeklindedir.

Bu şekilde Kategori kırılımında, Sales ve Profit Ratio değerlerinin yıllık trendini görebileceğiniz iki ayrı Line Chart oluşacaktır. Marks kısmından öncelikle Sales verisini Bar Chart olarak değiştireceğiz. Profit Ratio değerini gösteren Line Chart’ın ise Marks > Color kısmından rengini değiştireceğiz. Daha sonra, Rows kısmında bulunan Profit Ratio alanına sağ tıklayıp, Dual Axis seçeneğine tıklıyoruz.


Sonuç olarak bu iki ayrı veri birleşmiş ve Sales verimiz Bar Chart olarak, Profit Ratio verimiz ise Line Chart olarak tek bir ekranda görselleştirilmiş olacaktır.

Dual Axis seçeneği ile, bir çok farklı grafiği birleştirerek, tek bir ekranda iki ayrı veriyi görselleştirebilirsiniz.

2- Scatter Plot

Scatter Plot yani Serpilma Diyagramı olarak tanımlayabileceğimiz grafik çeşidi bize iki numerik verinin ilişkisel durumunu gösterir. Aralarındaki ilişkinin sebebi görülemese de, ilgili iki değişkenin arasında direkt olarak bir ilişki bulunup bulunmadığı ve bu ilişkinin ne derece güçlü olduğu görülebilir. Tableau’da bir Scatter Plot oluşturarak, hem nasıl yapıldığını görelim hem de verimizi yorumlayalım.

Öncelikle Sample-Superstore verimize bağlanıp, Sales verisini Rows kısmına, Profit verisini ise Columns kısmına sürükleyelim. Tableau otomatik olarak bu verileri toplayarak (aggregation) iki eksenli bir grafik oluşturacaktır.

Category verimizi Marks > Color kısmına, Region verimizi ise Marks > Details kısmına sürükleyip bırakalım. Bu durumda üç farklı kategorinin satış ve kar performansını aynı zamanda bölge kırılımında görüntülemiş olacağız. Analytics kısmından görselimize bir Trend Line eklersek bu durumda satış ve kar verilerinin ilişkisel trendinide görselleştirmiş oluruz. Tek yapmamız gereken, Analytics > Trend Line modelini sürükleyip ekranda açılacak olan Linear Line seçeneğinin üzerine bırakmak.


Grafiğimizin son hali bize basitçe, kârın en yüksek olduğu kategorinin teknoloji ve ofis ürünleri olduğunu, ancak satışın en yüksek olduğu kategorinin mobilya olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda, teknoloji kategorisi hem satış hem kar anlamında en iyi performansını doğu bölgesinde, ofis ürünleri ise batı bölgesinde göstermiş. Mobilya kategorisinde merkez bölgesinin satışları güney bölgesine görece yüksek olsada, merkez bölgesinde karlılık eksi değerlere düşmüş.

Bunun gibi bir çok çıkarımı tek bir görselde yapabileceğimiz, önemli bir grafik tipi olan Scatter Plot’u bu kadar kolay bir şekilde oluşturmuş olduk.

3- Donut Chart

Benim simit grafik olarak adlandırmayı tercih ettiğim ancak literatürde Donut Grafik olarak belirtilen, temelde bir Pasta Grafik çeşidi olan bu grafikler bizlere bütünün içindeki bileşenlerinin oranını gösterirken ayrıca görselin merkez kısmında farklı KPI bilgileri sunmamızı sağlıyor.


Öncelikli olarak, Rows kısmına gelip iki adet dummy eksen oluşturacağız. Dummy eksenleri mucize sıfır olarakta adlandırabiliriz. Tek yapmamız gereken Rows kısmına çift tıklayıp ‘0’ yazmak Enter tuşuna dokunmak. Ortaya basitçe iki adet 0 ekseni çıkmış olacak.


Devamında yapacağımız işlemleri adım adım takip edelim.

  • Oluşturduğumuz dummy eksenleri Dual Axis yapalım.

  • Marks kısmında görüntülediğimiz ilk SUM(0) kısmında grafik tipini Pie seçelim, ikincisini ise Circle seçelim ve ikinci grafiğin boyutunu Marks > Size seçeneğini kullanarak küçültelim. (Ya da ilk grafiğin boyutunu aynı şekilde büyütebilirsiniz.)

  • Yine, ikinci grafiğin rengini arka plan rengi ile aynı yapalım, bizim örneğimizde beyaz renk seçmemiz gerekmektedir.

Not: Görüntüleme seçeneğini Standart yerine Entire View yaparsanız daha kolay çalışabilirsiniz.


  • Bu aşamada, Marks alanındaki ilk SUM(0) kısmına gelerek, Category verisini Marks > Color kısmına, Sales verisini ise Marks > Angle kısmına sürükleyip bırakıyoruz ve Pie Chart tamamlanmış oluyor.


  • Son olarak, ikinci SUM(0) kısmına gelerek, Sales verimizi Marks > Label seçeneğine bırakırsak ve Label detayına çift tıklayıp göstermek istediğimiz yazıyı yazarsak Donut Grafiğimiz tamamlanmış olacaktır. Örnek olarak, Total Sales: <SUM(Sales)> yazabilirsiniz. Düzgün bir görsel elde etmeniz için Label > Alignment kısmından yazı yerleşimini ortalamanız gerekecektir.


  • Bu aşamada, dilerseniz ilk SUM(0) kısmına gelerek, Marks > Label > Show Marks Labels kısmını işaretleyerek ve Marks > Label > Font kısmından ise Match Mark Color seçeneğini seçerek görseli biraz daha renklendirmiş olabilirsiniz.


4- Butterfly Chart

Kelebek Grafik olarak tanımlanan bu grafik tipi aslında bir çubuk grafik çeşididir. İki veri setini yanyana görselleştirmemizi sağlarken aynı anda bu verileri karşılaştırmamıza yardımcı olur. Tableau’da yapımı karmaşık gibi gözüksede aşağıdaki adımları izlediğinizde oldukça kolay olduğunu görebilirsiniz. Biz bu grafikte, müşteri sayımızı ve sipariş sayımızı alt kategori detayında karşılaştırmak istiyoruz.

  • İlk olarak Sub Category verimizi Rows kısmına sürükleyip bırakıyoruz.

  • Customer Name verimizi sağ tık ile sürükleyerek Columns alanına bırakıyoruz ve CNT(Customer Name) seçeneğine tıklıyoruz.

  • Kelebek kanatlarını oluşturmak için verilerimizden birini negatif yönde oluşturmamız gerekiyor. Herhangi bir hesaplamaya gerek olmadan, Columns kısmındaki CNT(Customer Name) üzerine çift tıklayıp başına ‘-’ eksi işareti koymamız yeterli olacaktır.


  • Order ID verimizi yine sağ tık ile sürükleyerek ve oluşturduğumuz CNT(Customer Name) verimizin ekseninin üzerine bırakalım, bu işlemin ardından CNT(Order ID) seçelim. Bu sayede kombine bir eksen oluşturmuş olacağız. Sürüklediğimizde karşımıza iki eksinin kombine edildiğini gösteren bir ikon çıkacaktır.

  • Bu işlemden sonra Columns kısmında Measure Values, Rows kısmında ise Measure Names alanları oluşacak. Oluşan bu Measure Names alanını sürükleyip Marks > Color kısmına bırakalım ve iki verimizi farklı şekilde renklendirelim.


  • Bu işlemin ardından kelebek grafiğimiz oluşmuş oldu ancak bir aşama daha ileri taşımak istiyoruz. Yine mucize sıfır burada devreye giriyor. Columns kısmına çift tıklayarak yeni bir dummy eksen oluşturuyoruz. 0 (sıfır) yazıp Enter tuşuna basmamız yeterli. Oluşturduğumuz 0 eksenine sağ tıklayarak, Dual Axis işlemi yapıyoruz.

  • Burada yeni oluşan 0 ekseni üzerine gelerek sağ tıklayıp, Synchronize Axis seçeneğini işaretliyoruz. Bu durumda 0 değerleri üst üste gelmiş olacak. Daha sonra yine eksene sağ tıklayıp Show Header seçeneği ile bu ekseni gizliyoruz.

  • Bu işlemleri yaptığımızda grafik tipimiz değişecek. Öncelikle Marks kısmında Measure Values olarak gözüken grafiğimizi Bar Chart, SUM(0) olanı ise Text olarak düzenliyoruz. SUM(0) içinde bulunan Measure Names verisini dışarı atıp, Sub Category verimizi Marks > Text kısmına bıraktığımızda grafiğimiz tamamlanmış oluyor. Daha sonra dilerseniz yazı tipi, renk gibi seçeneklerini Text alanından düzenleyebilirsiniz.


5- Funnel Chart

Huni grafik, genellikle aşamalı verileri görselleştirmek için kullanacağımız bir grafik tipidir. Bu verileri bir huni ya da ters üçgen gibi görselleştirdiğimizde basitçe bir funnel chart oluşturabiliriz. Tableau’da bir çok farklı şekilde yapılabilen huni grafikleri temelde aşağıdaki adımları izleyerek oluşturabilirsiniz.

  • Sample-Superstore verimize bağlanıyoruz.

  • Sales verimizi Rows kısmına sürüklüyoruz.

  • Region verisini Marks > Color kısmına sürükleyip bırakıyoruz.

  • Sales verimizi tekrar alıp, Marks > Size kısmına sürüklüyoruz.

  • Son olarak hem Region verisini hem de Sales verisini yine Data kısmından alıp Marks > Label kısmına bırakıyoruz.

  • Araç çubuğundan öncelikle sıralama ikonunu kullanarak görselimizi büyükten küçüğe sıralıyoruz, daha sonra Standart yerine Entire View görüntüleme seçeneğini seçiyoruz.


Label’a attığımız Sales verisine sağ tıklayarak Quick Table Calculation -> Percent of Total‘ı seçiyoruz, böylelikle grafiğimiz üzerinde bölgesel satışların yüzdelik oranlarını gösterebiliriz. (Quick Table Calculation konusuna sonraki yazılarımızda detaylı değineceğiz)

  • Son olarak ekranda görünen eksen üzerine sağ tıklayarak Show Header‘ı seçip ekseni gizleyebiliriz.



Böylelikle Funnel Chart’ımız tamamlanmış olacaktır. Tableau’da temel grafik türleri dışında, yapabileceğiniz görselleştirmelerin sınırsız olduğunu her defasında belirtiyoruz, yazımızda bu grafik çeşitlerinden bazılarına değinmeye çalıştık. Bu bağlamda daha önce bahsetmiş olduğumuz Tableau Public web sitesinden çeşitli çalışmaları inceleyip ilham alabilirsiniz.


Bu platformda Tableau hakkında Türkçe bir kaynak oluşturmaya çalışacağız, diğer makale ve içeriklerimiz için takipte kalabilirsiniz. Tableau hakkında yayınladığımız çok sayıda video, makale ve diğer içeriklerimize ise Yeni Nesil İş Zekası web sitemizden erişebilirsiniz.

18 görüntüleme0 yorum

İlgili Yazılar

Hepsini Gör

Comentarios


bottom of page